.:: KURS PROGRAMOWANIA W JĘZYKU PYTHON ::.
- Komentarze
Plik programu w języku Python zawiera ciąg poleceń do wykonania przez interpreter, zapisanych zgodnie ze składnią języka. Obok poleceń mogą znajdować się w nim również komentarze, opisujące cel lub sposób działania programu lub jego części. Komentarze w języku Python poprzedzamy znakiem "-" (sharp). Zacznijmy nasz program od komentarza - napiszmy:
#To jest mój pierwszy program w języku Python
i wciśnijmy klawisz Enter. IDLE automatycznie oznacza komentarze kolorem czerwonym.
Komentarze mogą występować w dowolnej linii programu w Pythonie: cokolwiek pojawia się za znakiem "#" traktowane jest jako komentarz, aż do końca linii.
W kolejnej linii wpiszmy:
"Witaj świecie!"
i wciśnijmy klawisz Enter. IDLE automatycznie oznacza napisy kolorem zielonym.
- Uruchamianie programu
W celu uruchomienia programu wybieramy z menu "Run" polecenie Run Module (lub wciskamy klawisz F5).
Po chwili nasz program zostanie uruchomiony. Efekt jego działania pojawi się w oknie trybu interaktywnego, a wygląda następująco:
>>> ================================ RESTART =====================
>>>
>>>
W trybie interaktywnym interpreter Pythona zwraca na ekran rezultat każdego przetwarzanego wyrażenia. Kiedy uruchomiony jest program, tak się jednak nie dzieje. Dlatego, mimo iż w drugiej linii programu znajduje się napis "Witaj świecie!", w oknie trybu interaktywnego nie został on wyświetlony.
- Wyświetlanie danych
Aby wyświetlać napisy dowolnej treści z programu w Pythonie, należy posłużyć się instrukcją "print". Przejdźmy do okna z naszym programem "prog1.py" i dopiszmy print przed napisem "Witaj świecie!". Otrzymamy:
- To jest mój pierwszy program w języku Python
print "Witaj świecie!"
Słowo "print" należy do nazw zastrzeżonych języka Python i wyświetlane jest przez IDLEa na pomarańczowo.Uruchommy program klawiszem F5. W oknie trybu interaktywnego powinniśmy zobaczyć:
>>> ================================ RESTART ======================
>>>
Witaj świecie!
>>>
- Znaki sterujące
Tekst przeznaczony do wyświetlenia może zawierać specjalne znaki sterujące. Jednym z takich znaków jest tabulator zapisywany kombinacją znaków "\t". Przejdźmy do okna z programem "prog1.py" i zmieńmy linię
print "Witaj świecie!"
na:
print "\tWitaj świecie!"
Po uruchomieniu programu klawiszem F5, w oknie trybu interaktywnego powinniśmy zobaczyć:
>>> ================================ RESTART ==============================
>>>
Witaj świecie!
>>>
Innym znakiem sterującym jest znak końca linii oznaczany "\n". Przejdźmy do okna z programem "prog1.py” i zmieńmy linię
print "\tWitaj świecie!"
na:
print "\tWitaj\nświecie!"
Po uruchomieniu programu klawiszem F5, w oknie trybu interaktywnego powinniśmy zobaczyć:
>>> ================================ RESTART ==============================
>>>
Witaj
świecie!
>>>
- Wprowadzanie danych
Wiemy już, jak program może cokolwiek wyświetlać użytkownikowi. Teraz dowiemy się, jak wprowadzać dane od użytkownika do programu.
Przejdźmy do okna z programem "prog1.py" i zapiszmy go pod nową nazwą "prog2.py" wybierając z menu "File" polecenie "Save As".
Zmieńmy pierwszą linię programu na:
- To już mój drugi program w języku Python
Następnie usuńmy drugą linię programu (print "\tWitaj\nświecie!").
Do wprowadzania danych od użytkownika służy wbudowana funkcja "raw_input".
Dopiszmy więc do programu następujące dwie linie:
imie = raw_input("Jak masz na imię: ")
print "Witaj",imie,"!"
Po uruchomieniu programu klawiszem F5, w oknie trybu interaktywnego powinniśmy zobaczyć:
>>> ================================ RESTART =============================
>>>
Jak masz na imię?
W tym momencie program oczekuje na podanie przez nas swojego imienia (i potwierdzenia go Enterem). Jeżeli je tu wpiszemy, zobaczymy ciąg dalszy:
Jak masz na imię: Adam
Witaj Adam !
>>>
- Program na obliczenie sumy dwóch liczb
Przejdźmy do okna z programem "prog2.py" i zapiszmy go pod nową nazwą "suma.py".
Usuńmy wszystkie linie programu wciskając kombinację klawiszy "CTRL+A", a następnie klawisz "DELETE".
Spróbujmy teraz napisać samodzielnie program, który wczyta od użytkownika dwie liczby całkowite, a następnie wyświetli ich sumę.
Prawidłowe rozwiązanie znajduje się poniżej:
- Ten program liczy sumę dwóch liczb całkowitych
x = raw_input("Podaj pierwszą z dwóch liczb: ")
y = raw_input("Podaj drugą z dwóch liczb: ")
print "Suma liczb",x,"i",y,"wynosi:",int(x)+int(y)
Po uruchomieniu programu klawiszem F5, w oknie trybu interaktywnego powinniśmy zobaczyć:
>>> ================================ RESTART =============================
>>>
Podaj pierwszą z dwóch liczb: 4
Podaj drugą z dwóch liczb: 3
Suma liczb 4 i 3 wynosi: 7
>>>
Konieczność konwersji wprowadzanych danych (przy pomocy funkcji int), wynika stąd iż funkcja raw_input zwraca tekst wpisany przez użytkownika, a nie jego wartość liczbową.
Bez konwersji, program działał by nieprawidłowo:
>>> ================================ RESTART ==============================
>>>
Podaj pierwszą z dwóch liczb: 4
Podaj drugą z dwóch liczb: 3
Suma liczb 4 i 3 wynosi: 43
>>>
- Ćwiczenia kontrolne
I. Napisz program "powiel.py", który wczyta od użytkownika pewien napis, a następnie wyświetli 50 kopii tego napisu, każda w osobnej linii.
II. Napisz program "pole_tr.py", który obliczy pole trójkąta, pod warunkiem że użytkownik poda wysokość i długość podstawy tego trójkąta.
III. Napisz program "odsetki.py", który obliczy stan konta za N lat, gdzie stan początkowy konta wynosi SPK, a stopa oprocentowania P % rocznie (obowiązuje roczna kapitalizacja odsetek). N, SPK i P podaje użytkownik programu.